လစာ ရေငြကို အခြန္ကင္းလြတ္ခြင့္ရွိတဲ့ ၄၈ သိန္း နဲ႔ အျခား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရေငြ အျဖစ္ စာရင္းခြဲေဖာ္ျပ အခြန္ထမ္းေဆာင္ရင္ အခြန္ကင္းလြတ္သက္သာႏိုင္သလား ေမးခြန္းအေပၚ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ မျဖစ္ႏိုင္ မလုပ္သင့္ေၾကာင္း သူငယ္ခ်င္းရဲ႕အေမးကို ေျဖၾကားခ်က္ တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။
ေမးလာတာနဲ႔ မလုပ္သင့္ဘူးလို႔ အျမန္ ျပန္ေျဖခဲ့တာကို တင္ျပေပးခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္အစိုးရ ဘ႑ာေငြရရွိဖို႔ ဆိုတာ ၃လမ္းဘဲရွိတာ၊ အဲသည္ ၃လမ္းမွာ အခြန္ေပးေဆာင္ျခင္းျဖင့္သာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါတယ္ဆိုတာ တင္ျပခဲ့ဖူးၿပီးမို႔ ျပန္မရွင္းေတာ့ပါဘူး။ ႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံတိုးတက္ေစ့ခ်င္ရင္ အခြန္ကိုဘယ္လို လိမ္(လစာရတဲ့ေငြကို အျခားေငြလို႔ ဘယ္လိုအေထာက္အထားျပျပ လိမ္တာပါဘဲ) ေရွာင္မလဲလို႔ မေတြးသင့္ မလုပ္သင့္ မစဥ္းစားသင့္ တာမို႔ အျမန္ျပန္ေျဖခဲ့တာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ လစာနဲ႔ ပညာ စီးပြား အျခား ေငြ၃ရပ္ကို သီးျခားစည္းၾကပ္မယ္၊ ေပါင္းစည္းၾကပ္မယ္ ျပတ္သားတဲ့ညႊန္ၾကားခ်က္ လိုေနေသးတာ ဝန္ခံပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အခု အခ်ိန္ယူၿပီး တည္ဆဲ ျပည္ေထာင္စုအခြန္အေကာက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၉(ဂ) အရ နဲ႔ ဝင္ေငြခြန္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၈(ခ) တို႔အရ ျပည့္စုံေအာင္ျပန္လည္ရွင္းလင္းလိုက္ပါတယ္။
၁။ လစာကို သီးျခားစည္းၾကပ္ရမွာမွန္ပါတယ္။
လစာ သိန္း ၁၀၀ ကို အမွန္ေဆာင္ရင္ ၂၀% သိန္း၂၀ ႏုတ္ သိန္း ၈၀က်န္၊
ဇယားပါအတိုင္း ပထမ သိန္း ၂၀ ၀% ၀က်ပ္
ဒုတိယ သိန္း ၃၀ ၅% ၁သိန္းခြဲ၊
တတိယ သိန္း ၃၀ ၁၀% ၃သိန္း
စုစုေပါင္း ၄သိန္းခြဲပါ။
လစာ ၄၈သိန္းသာျပရင္ မက်သင့္
က်န္ ၅၂သိန္းကို သာ အခြန္က်သင့္ပါမယ္။
အဲသည္လို လိမ္ေဆာင္ရင္သက္သာႏိုင္ပါတယ္။
သို႔ေသာ္လုပ္ငန္းရွင္ လစာေပးသူသည္ လစာေငြအေပၚ က်သင့္အခြန္ကို ႏုတ္ယူ ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္သို႔ေပးေဆာင္ရန္တာဝန္ရွိပါတယ္(ဝင္ေငြခြန္ဥပေဒပုဒ္မ ၁၆(က))
မွနိမွန္ကန္ကန္ ႏုတ္ယူမထားရင္ လုပ္ငန္းရွင္ လစာေပးသူသည္ ပ်က္ကြက္ေသာအခြန္ေငြရဲ႕ ၁၀% ဒဏ္ေငြ က်ခံရပါမယ္(ဝင္ေငြခြန္ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၆-က(ဂ)) လစာရတဲ့သူက ကိုယိ့ဟာကိုယ္ေၾကညာရမွာမဟုတ္ပါ။ လစာေပးသူက သတ္မွတ္ပံုစံမ်ားနဲ႔ မိမိထုတ္ေပးတဲ့လစာစာရင္း၊ အခြန္ႏုတ္ယူေပးေဆာင္ထားတဲ့စာရင္းတို႔နဲ႔ အတူ မိမိတြက္ခ်က္မႈကိုေဖာ္ျပ တင္ျပရပါတယ္။
၂။ဒါ့အျပင္ လစာေပးေငြသည္ လုပ္ငန္းရွင္ရဲ႕
စရိတ္ေငြျဖစ္ၿပီး ႏုတ္ပယ္ခြင္ြရေသာေငြျဖစ္ပါတယ္။ လစာေငြကို ေလ်ာ့အေပးျပရင္ စရိတ္ႏုတ္ခြင့္နည္းၿပီး စည္းၾကပ္ခံရမယ့္ အျမတ္ေငြတိုးလာၿပီး အခြန္မ်ားသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ လစာရသူ မိမိဝန္ထမ္း အခြန္သက္သာဖို႔ သူ႔စရိတ္ကိုေလၽွာ့ၿပီး အျမတ္တိုး အခြန္ပိုေဆာင္မွာလား။
၃။ အျခားစီးပြားေရးလုပ္ငန္း၊ သက္ေမြးပညာလုပ္ငန္း ေပးေခ်ေငြအျဖစ္ ေဖာ္ျပေပးရင္ အဲသည္ေပးေခ်ေငြနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ ကုန္ေရာင္းတန္ဘိုးလို ျပန္ရေငြေတြေဖာ္ဖို႔လိုလာပါမယ္။ သည့္အျပင္ ကုန္သြယ္ခြန္သည္ သိန္း ၅၀၀ေက်ာ္သည္ျဖစ္ေစ မေက်ာ္သည္ျဖစ္ေစ ေပးေဆာင္ရမွာသာျဖစ္ၿပီး မေက်ာ္ရင္ စရိတ္အျဖစ္သာျပန္လည္ႏုတ္ပယ္ေပးတာျဖစ္ တယ္ဆိုတာ အခြန္စာရင္း ရွင္းလင္းဖူးသူ စာရင္းကိုင္မ်ားအသိျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲသည္ေရာင္းရေငြသည္ ကင္းလြတ္ကုန္စည္နဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈမဟုတ္ရင္ ကုန္သြယ္ခြန္က်သင့္မယ္သာျဖစ္ပါတယ္။
၄။လစာေငြရသူက လစာအစား မိမိရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း အသက္ေမြးပညာလုပ္ငန္းရေငြလို႔ ေဖာ္ျပေၾကညာဖို႔ သက္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းလိုင္စင္မ်ားျပသႏိုင္ရပါမယ္။ ဆိုင္ရာအခြန္ရံုးမ်ားကလည္း လိုအပ္သလို ကြင္းဆင္းစိစစ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ေျမျပင္လုပ္ငန္းမရွိဘဲ အခြန္လိမ္ေဆာင္ထားလို႔ LAUNDRING အျဖစ္ သတ္မွတ္ခံရရင္ ပုဒ္မပိုႀကီးသြားပါမယ္။
လစာအေပၚ အမွန္အတိုင္းသာ အခြန္ေဆာင္ဖို႔ ေျဖၾကားခဲ့ျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံ့ရေငြမနစ္နာဖို႔ အခြန္ထမ္း လစာရသူ၊ လုပ္ငန္းရွင္ လစာေပးသူမ်ား မနစ္နာဖို႔ ေစတနာနဲ႔ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။ မယံုၾကည္လို႔ ေရွာင္ခ်င္လို႔ စမိးၾကည့္ခ်င္ရင္လည္း သေဘာပါခင္ဗ်ာ။
ကိုယ့္ႏိုင္ငံအခြန္ရရွိေရး အားေပးစည္းရံုးရွင္းျပရမယ့္ ပညာရွင္ေတြက အခြန္ေရွာင္ဖို႔ နည္းလမ္းရွာေဖြ လိမ္ဖို႔လမ္းျပတာကိုမွ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ခ်င္ၾကရင္လည္း သေဘာပါခင္ဗ်ာ။
ဌာနအတြက္ေတာ့ အက်ိဳးရွိပါတယ္၊ ကုမၸဏီမ်ား လုပ္ငန္းမ်ားကတင္ျပလာတဲ့ လစာေပးေငြကို ေသခ်ာက်နစိစစ္ၾကဖို႔ လိုေနၿပီ ဆိုတာ ပိုထင္ရွားသိသာလာျခင္းပါ။
တိုင္းျပည္ကို အမွန္လမ္းေၾကာင္းေပၚ အေရာက္ အတူတူပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေနၾကတာ စာရင္းပညာရွင္မ်ား အခြန္ထမ္းမ်ား ေတြ႕ေနျမင္ေနသိေနၾကမွာပါ။ ၁၀၀% မမွန္ေသးေပမယ့္ ဝိုင္းတည့္ေပးေနေသာ စာရင္းပညာရွင္မ်ား၊ အားလံုးမဟုတ္ေသးေပမယ့္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ အလုပ္ညစ္စိတ္မရွိၾကေတာ့ေသာ အခြန္ဝန္ထမ္းမ်ားကို အားနာေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ မွန္ကန္တဲ့စာရင္းထားမႈစနစ္၊ တင္ျပမႈ စနစ္ေတြရွိလာေအာင္ စာရင္းပညာရွင္မ်ားက ကူညီလမ္းညြန္ေပးျခင္းနဲ႔ ကူညီေပးေနၾကတာ အထူးေက်းဇူးတင္ရသလို ဌာနဖက္ကလည္း အမွန္စာရင္းအေပၚ အေျခခံတဲ့ SAS စနစ္ကို စတင္ျခင္း၊ စာရင္းမွန္ရင္ မရစ္ မညစ္ ဘဲ ကူညီျခင္းေတြနဲ႔ စိတ္ဓာတ္ေတြျပင္ထားတဲ့ အခြန္ဝန္ထမ္းေတြ၊ စနစ္အမွန္နဲ႔သာဆိုရင္ အျပည့္ေဆာင္ပါ့မယ္ ခုဘဲ SAS ေျပာင္းေပးပါလို႔ေတာင္းဆိုထားၾကေသာ SAS ကို လိုက္နာေဆာင္ရြက္ေနၾကေသာ အခြန္ထမ္းမ်ား ကိုေလးစားစြာျဖင့္ အမွားလမ္းကိုမေလ်ာက္မိၾကေအာင္ သတိေပးႏႈိးေဆာ္ရပါတယ္။
အမွန္တရားက ဖိနပ္စီးေနစဥ္ အမွား က ကမၻာတစ္ပါတ္ ခရီးဆန္႔ခဲ့ၿပီဆိုသလိုေပါ့။ ျမန္မာျပည္ကိုခ်စ္သူမ်ား ေပါမ်ားႏိုင္ပါေစ။
***
လစာ ရငွေကို အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ရှိတဲ့ ၄၈ သိန်း နဲ့ အခြား စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရငွေ အဖြစ် စာရင်းခွဲဖော်ပြ အခွန်ထမ်းဆောင်ရင် အခွန်ကင်းလွတ်သက်သာနိုင်သလား မေးခွန်းအပေါ် ကျွန်တော့်အနေနဲ့ မဖြစ်နိုင် မလုပ်သင့်ကြောင်း သူငယ်ချင်းရဲ့အမေးကို ဖြေကြားချက် တင်ပြဆွေးနွေးခဲ့ပါတယ်။
မေးလာတာနဲ့ မလုပ်သင့်ဘူးလို့ အမြန် ပြန်ဖြေခဲ့တာကို တင်ပြပေးခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ တိုင်းပြည်အစိုးရ ဘဏ္ဍာငွေရရှိဖို့ ဆိုတာ ၃လမ်းဘဲရှိတာ၊ အဲသည် ၃လမ်းမှာ အခွန်ပေးဆောင်ခြင်းဖြင့်သာ ဆောင်ရွက်နိုင်ပါတယ်ဆိုတာ တင်ပြခဲ့ဖူးပြီးမို့ ပြန်မရှင်းတော့ပါဘူး။ နိုင်ငံသားတစ်ယောက် ကိုယ့်နိုင်ငံတိုးတက်စေ့ချင်ရင် အခွန်ကိုဘယ်လို လိမ်(လစာရတဲ့ငွေကို အခြားငွေလို့ ဘယ်လိုအထောက်အထားပြပြ လိမ်တာပါဘဲ) ရှောင်မလဲလို့ မတွေးသင့် မလုပ်သင့် မစဉ်းစားသင့် တာမို့ အမြန်ပြန်ဖြေခဲ့တာ လိုအပ်ချက်တွေ ရှိပါတယ်။ လစာနဲ့ ပညာ စီးပွား အခြား ငွေ၃ရပ်ကို သီးခြားစည်းကြပ်မယ်၊ ပေါင်းစည်းကြပ်မယ် ပြတ်သားတဲ့ညွှန်ကြားချက် လိုနေသေးတာ ဝန်ခံပါတယ်။
ဒါကြောင့် အခု အချိန်ယူပြီး တည်ဆဲ ပြည်ထောင်စုအခွန်အကောက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၉(ဂ) အရ နဲ့ ဝင်ငွေခွန်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၈(ခ) တို့အရ ပြည့်စုံအောင်ပြန်လည်ရှင်းလင်းလိုက်ပါတယ်။
၁။ လစာကို သီးခြားစည်းကြပ်ရမှာမှန်ပါတယ်။
လစာ သိန်း ၁၀၀ ကို အမှန်ဆောင်ရင် ၂၀% သိန်း၂၀ နုတ် သိန်း ၈၀ကျန်၊
ဇယားပါအတိုင်း ပထမ သိန်း ၂၀ ဝ% ဝကျပ်
ဒုတိယ သိန်း ၃၀ ၅% ၁သိန်းခွဲ၊
တတိယ သိန်း ၃၀ ၁၀% ၃သိန်း
စုစုပေါင်း ၄သိန်းခွဲပါ။
လစာ ၄၈သိန်းသာပြရင် မကျသင့်
ကျန် ၅၂သိန်းကို သာ အခွန်ကျသင့်ပါမယ်။
အဲသည်လို လိမ်ဆောင်ရင်သက်သာနိုင်ပါတယ်။
သို့သော်လုပ်ငန်းရှင် လစာပေးသူသည် လစာငွေအပေါ် ကျသင့်အခွန်ကို နုတ်ယူ ပြီး နိုင်ငံတော်သို့ပေးဆောင်ရန်တာဝန်ရှိပါတယ်(ဝင်ငွေခွန်ဥပဒေပုဒ်မ ၁၆(က))
မှနိမှန်ကန်ကန် နုတ်ယူမထားရင် လုပ်ငန်းရှင် လစာပေးသူသည် ပျက်ကွက်သောအခွန်ငွေရဲ့ ၁၀% ဒဏ်ငွေ ကျခံရပါမယ်(ဝင်ငွေခွန် ဥပဒေပုဒ်မ ၁၆-က(ဂ)) လစာရတဲ့သူက ကိုယိ့ဟာကိုယ်ကြေညာရမှာမဟုတ်ပါ။ လစာပေးသူက သတ်မှတ်ပုံစံများနဲ့ မိမိထုတ်ပေးတဲ့လစာစာရင်း၊ အခွန်နုတ်ယူပေးဆောင်ထားတဲ့စာရင်းတို့နဲ့ အတူ မိမိတွက်ချက်မှုကိုဖော်ပြ တင်ပြရပါတယ်။
၂။ဒါ့အပြင် လစာပေးငွေသည် လုပ်ငန်းရှင်ရဲ့
စရိတ်ငွေဖြစ်ပြီး နုတ်ပယ်ခွင်ွရသောငွေဖြစ်ပါတယ်။ လစာငွေကို လျော့အပေးပြရင် စရိတ်နုတ်ခွင့်နည်းပြီး စည်းကြပ်ခံရမယ့် အမြတ်ငွေတိုးလာပြီး အခွန်များသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ လစာရသူ မိမိဝန်ထမ်း အခွန်သက်သာဖို့ သူ့စရိတ်ကိုလျှော့ပြီး အမြတ်တိုး အခွန်ပိုဆောင်မှာလား။
၃။ အခြားစီးပွားရေးလုပ်ငန်း၊ သက်မွေးပညာလုပ်ငန်း ပေးချေငွေအဖြစ် ဖော်ပြပေးရင် အဲသည်ပေးချေငွေနဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့ ကုန်ရောင်းတန်ဘိုးလို ပြန်ရငွေတွေဖော်ဖို့လိုလာပါမယ်။ သည့်အပြင် ကုန်သွယ်ခွန်သည် သိန်း ၅၀၀ကျော်သည်ဖြစ်စေ မကျော်သည်ဖြစ်စေ ပေးဆောင်ရမှာသာဖြစ်ပြီး မကျော်ရင် စရိတ်အဖြစ်သာပြန်လည်နုတ်ပယ်ပေးတာဖြစ် တယ်ဆိုတာ အခွန်စာရင်း ရှင်းလင်းဖူးသူ စာရင်းကိုင်များအသိဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အဲသည်ရောင်းရငွေသည် ကင်းလွတ်ကုန်စည်နဲ့ ဝန်ဆောင်မှုမဟုတ်ရင် ကုန်သွယ်ခွန်ကျသင့်မယ်သာဖြစ်ပါတယ်။
၄။လစာငွေရသူက လစာအစား မိမိရဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်း အသက်မွေးပညာလုပ်ငန်းရငွေလို့ ဖော်ပြကြေညာဖို့ သက်ဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းလိုင်စင်များပြသနိုင်ရပါမယ်။ ဆိုင်ရာအခွန်ရုံးများကလည်း လိုအပ်သလို ကွင်းဆင်းစိစစ်မှာဖြစ်ပါတယ်။ မြေပြင်လုပ်ငန်းမရှိဘဲ အခွန်လိမ်ဆောင်ထားလို့ LAUNDRING အဖြစ် သတ်မှတ်ခံရရင် ပုဒ်မပိုကြီးသွားပါမယ်။
လစာအပေါ် အမှန်အတိုင်းသာ အခွန်ဆောင်ဖို့ ဖြေကြားခဲ့ခြင်းသာဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံ့ရငွေမနစ်နာဖို့ အခွန်ထမ်း လစာရသူ၊ လုပ်ငန်းရှင် လစာပေးသူများ မနစ်နာဖို့ စေတနာနဲ့ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။ မယုံကြည်လို့ ရှောင်ချင်လို့ စမိးကြည့်ချင်ရင်လည်း သဘောပါခင်ဗျာ။
ကိုယ့်နိုင်ငံအခွန်ရရှိရေး အားပေးစည်းရုံးရှင်းပြရမယ့် ပညာရှင်တွေက အခွန်ရှောင်ဖို့ နည်းလမ်းရှာဖွေ လိမ်ဖို့လမ်းပြတာကိုမှ လိုက်နာဆောင်ရွက်ချင်ကြရင်လည်း သဘောပါခင်ဗျာ။
ဌာနအတွက်တော့ အကျိုးရှိပါတယ်၊ ကုမ္ပဏီများ လုပ်ငန်းများကတင်ပြလာတဲ့ လစာပေးငွေကို သေချာကျနစိစစ်ကြဖို့ လိုနေပြီ ဆိုတာ ပိုထင်ရှားသိသာလာခြင်းပါ။
တိုင်းပြည်ကို အမှန်လမ်းကြောင်းပေါ် အရောက် အတူတူပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်နေကြတာ စာရင်းပညာရှင်များ အခွန်ထမ်းများ တွေ့နေမြင်နေသိနေကြမှာပါ။ ၁၀၀% မမှန်သေးပေမယ့် ဝိုင်းတည့်ပေးနေသော စာရင်းပညာရှင်များ၊ အားလုံးမဟုတ်သေးပေမယ့် လာဘ်ပေးလာဘ်ယူ အလုပ်ညစ်စိတ်မရှိကြတော့သော အခွန်ဝန်ထမ်းများကို အားနာကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ မှန်ကန်တဲ့စာရင်းထားမှုစနစ်၊ တင်ပြမှု စနစ်တွေရှိလာအောင် စာရင်းပညာရှင်များက ကူညီလမ်းညွန်ပေးခြင်းနဲ့ ကူညီပေးနေကြတာ အထူးကျေးဇူးတင်ရသလို ဌာနဖက်ကလည်း အမှန်စာရင်းအပေါ် အခြေခံတဲ့ SAS စနစ်ကို စတင်ခြင်း၊ စာရင်းမှန်ရင် မရစ် မညစ် ဘဲ ကူညီခြင်းတွေနဲ့ စိတ်ဓာတ်တွေပြင်ထားတဲ့ အခွန်ဝန်ထမ်းတွေ၊ စနစ်အမှန်နဲ့သာဆိုရင် အပြည့်ဆောင်ပါ့မယ် ခုဘဲ SAS ပြောင်းပေးပါလို့တောင်းဆိုထားကြသော SAS ကို လိုက်နာဆောင်ရွက်နေကြသော အခွန်ထမ်းများ ကိုလေးစားစွာဖြင့် အမှားလမ်းကိုမလျောက်မိကြအောင် သတိပေးနှိုးဆော်ရပါတယ်။
အမှန်တရားက ဖိနပ်စီးနေစဉ် အမှား က ကမ္ဘာတစ်ပါတ် ခရီးဆန့်ခဲ့ပြီဆိုသလိုပေါ့။ မြန်မာပြည်ကိုချစ်သူများ ပေါများနိုင်ပါစေ။
Credit to Min Lwin Oo
